Ông Nguyễn Bá Quỳnh: Công nghệ số len lỏi vào mọi mặt đời sống, cơ hội song hành cùng hiểm nguy, người trẻ cần hiểu rõ

Ông Nguyễn Bá Quỳnh là cái tên quen thuộc trong làng công nghệ, từng làm quản lý cấp cao nhiều công ty đa quốc gia: IBM, Microsoft, Hewlett Packard, Schenider Electric... và giờ là Tổng giám đốc Hitachi Vantara Vietnam. Ông cũng giành thời gian để dịch các tựa sách về công nghệ mà bản thân tâm đắc, như "Công cụ và vũ khí – tiềm năng và hiểm họa thời đại số" – Brad Smith, chủ tịch kiêm giám đốc pháp lý tập đoàn Microsoft và Carol Ann Browne, giám đốc truyền thông Microsoft cùng viết.

Thưa anh, tựa sách "Công cụ và vũ khí – tiềm năng và hiểm họa thời đại số" nghe có vẻ hơi có ý ... đe dọa, liệu thật sự là chúng ta đang bị bao vây bởi những hiểm họa của thời đại số này không?

Cuốn sách được xuất bản vào mùa bầu cử sôi động 2020 khi nước Mỹ trở nên chia rẽ hơn bao giờ hết về sắc tộc, giới tính, giữa chủ nghĩa quốc gia và chủ nghĩa toàn cầu hóa. Tác giả đã phân tích sự thành công của đảng Cộng Hòa vào mùa bầu cử năm 2016 nhờ biết tận dụng các công cụ Thời Đại Số & Trí Tuệ Nhân Tạo, nhưng cũng chỉ ra những mối nguy hại đối nhân loại. 

Đặc biệt, cuốn sách mô tả sự cô độc ngày càng lớn của con người vì đắm chìm trong mạng xã hội … đây đúng là những hiểm họa đang xảy ra hiện nay trong xã hội chúng ta đang sống.

Ngày nay, mỗi cá nhân đều không xa lạ với môi trường số, từ trẻ nhỏ với Ipad cho đến người đi làm với những món đồ công nghệ, nhưng có vẻ như thật sự hiểu biết về những khái niệm như big data, an toàn mạng, trí tuệ nhân tạo, hay deep learning... thì có vẻ như vẫn còn khá xa lạ để tiếp cận? Cuốn sách này có thể xem là 1 bức tranh chung về thời đại số không, thưa anh?

Trong vai trò chủ tịch toàn cầu Microsoft, nhưng xuất thân là một luật sư, Brad Smith đã mô tả những công nghệ mới mẻ bằng ngôn ngữ dễ hiểu nhất có thể cho mọi độc giả, ông viết về công nghệ thông qua những câu chuyện thú vị về lịch sử, văn hóa. 

Điều khác biệt so với nhiều tác giả khác, ông kể câu chuyện do chính mình trải nghiệm, từ nhà tù Berlin đến những cuộc tranh luận mang tính lịch sử với các đời tổng thống Hoa Kỳ … và đề cập đến toàn cảnh thế giới số một cách toàn diện nhất có thể.

Thông điệp chính của cuốn sách này theo anh là gì?

Theo tôi, thông điệp được ghi rõ ngay bìa sách "tiềm năng & hiểm họa". Chúng ta đang sống trong thời đại khi công nghệ số đang len lỏi vào từng ngóc ngách cuộc sống riêng tư, tác động lên xã hội, cộng đồng, quốc gia & toàn thể nhân loại. Chúng ta hô hào "chuyển đổi số" với tư duy một chiều rằng công nghệ chỉ đem lại điều tốt đẹp. Nhưng cũng giống như mọi công nghệ khác, công nghệ số có thể đem lại cho xã hội nhiều cơ hội mới, nhưng thách thức & hiểm nguy tiềm tàng của nó cần phải được hiểu, được đáng giá đúng mức; cần có những bộ luật, quy chuẩn ứng xử mới phù hợp để hạn chế tối đa những mặt trái mà công nghệ có thể ảnh hưởng đến nhân loại, đặc biệt là giới trẻ. 

Tuy vậy, cuốn sách cũng thể hiện sự lạc quan vào những giá trị tốt đẹp của con người, và tin tưởng nhân loại sẽ luôn biết cách tìm ra con đường đúng để phát triển với sự giúp sức của công nghệ số.

Là một doanh nhân và am hiểu về thế giới công nghệ, anh đánh giá thế nào về môi trường số tại Việt Nam, cũng như những tác động của nó đến cấu trúc xã hội – văn hóa – kinh tế?

Trong 10 năm vừa qua, Việt Nam đã có sự phát triển đáng ghi nhận về nguồn lực về công nghệ thông tin. Sự hội nhập văn hóa, giáo dục với thế giới đã tăng tốc đáng kể; được học tập trong môi trường tốt, các du học sinh sau khi tốt nghiệp đã mang về cho đất nước những tư duy mới mẻ & cách làm việc hiệu quả. Bên cạnh sự tự nhận thức từ gen Z nhờ sự tò mò tiềm hiểu kiến thức từ Internet, chúng ta đang có những công dân số đầy tiềm năng. 

Điều chúng ta đang thiếu thốn rất nhiều đó là những người "dẫn đường", những "huấn luyện viên" đủ tài và quan trọng hơn cả là đủ đạo đức và lòng "trắc ẩn". Tôi muốn nhắc lại về "lòng trắc ẩn" được xem như một yếu tổ cốt lõi trong sự "Tái Tạo" của Microsoft, được mô tả trong cuốn "Nhất Nút Tái Tạo" của Satya Nadella – Tổng giám đốc đương nhiệm (Microsoft).

Anh có thể chia sẻ thêm về những điều anh tâm đắc về cuốn sách này?

Tôi đã đọc lại bản dịch thêm một lần nữa sau khi được cầm trong tay cuốn sách chuẩn bị được xuất hiện trên các hiệu sách và cảm thấy hài lòng, tin rằng độc giả sẽ tìm thấy rất nhiều những bài học, kiến thức bổ ích mà không "đao to búa lớn". Các bạn hãy tự khám phá những điều tâm đắc cho riêng mình từ cuốn sách nhé!

Trân trọng cảm ơn anh!

Lưu Huỳnh

Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị